Tussenkomst tijdens de gemeenteraad van 7 september

Tijdens de gemeenteraad van maandag 7 september hield ik een tussenkomst over het budget. Lees hier integraal mijn tussenkomst.

Collega’s,

Ik had gehoopt jullie allemaal, of toch de meesten  (😊), alweer fysiek te mogen aanschouwen op deze extra gemeenteraad. Dit is echter nog niet voor meteen en ik wil de dienst bestuursondersteuning en Digipolis bedanken om ook deze zitting op digitale wijze weer vlekkeloos te laten verlopen.

Collega’s,

In  december van vorig jaar sloot ik mijn tussenkomst over het meerjarenplan af met de woorden: ‘optimism is immers meer dan ooit een moral duty’.

Ik heb geen glazen bol, maar achteraf beschouwd waren het profetische woorden.

We zijn geconfronteerd met een enorme gezondheidscrisis, met een gigantische impact op onze maatschappij. Een crisis die we ook de komende maanden met z’n allen nog het hoofd zullen moeten bieden. Een virus waarmee we zullen moeten leren leven. Een ramp die niet alleen financieel hard doorweegt, maar ook mentaal.

Want vergis u niet collega’s. We hebben het hier vanavond over cijfers. Veel cijfers. Over tabellen, begrotingen, budgetten.

Maar het gaat natuurlijk over de mensen, onze inwoners, onze handelaars. Het zijn de verhalen achter de cijfertjes die we voor ogen houden.

En we kennen ze allemaal, die verhalen. De onderneemster die tijdens de lockdown haar horecazaak zou openen, de hoteluitbater die zijn reservaties zag kelderen, de kledingzaak die met gigantische stock blijft zitten, het gezin waarvan beide ouders op technische werkloosheid staan.

Die verhalen hebben ons stadsbestuur ook bereikt. En ze hebben geluisterd.

Niet alleen met hun oren, maar ook met hun hart. En ze zijn aan de slag gegaan. Kort op de bal. Stevig en doortastend.

Met maatregelen die onmiddellijk voelbaar waren in de portemonnee. Met échte hulp en aandacht voor de allerzwaksten.

Niet alleen Gent heeft snel gehandeld. Elke overheid - provinciaal, Vlaams en federaal - heeft snel moeten schakelen en zal dat ook de komende tijd nog moeten doen om onze burgers, handelaars, ondernemers zo goed en zo kwaad als het kan door deze nooit geziene periode te loodsen.

We hebben 22 miljoen EUR aan ondersteunende maatregelen besteed en tegelijkertijd boekte de stad 27 miljoen EUR minder ontvangsten. De totale impact wordt momenteel geraamd op 30 miljoen euro, dat is een eenmalige schok voor 2020 en 2021.

Daarnaast moeten we ook realistisch zijn. We moeten ons verwachten aan een blijvend effect op de ontvangsten in de personenbelasting, de onroerende voorheffing en de bedrijfsbelastingen.

We weten op dit moment ook nog niet hoe lang het virus beperkingen zal opleggen aan onze samenleving en onze economie. Ik denk hierbij aan de cultuur- en evenementensector. Een heel belangrijke sector in deze stad van kennis en cultuur. Ze waren de eerste die op slot gingen, en hebben zelfs tot op vandaag geen uitzicht op beterschap.  

Ook in andere economische sectoren, en in het bijzonder de horeca, zullen nog een tijdje maatregelen nodig zijn. Niet altijd in subsidies of vrijstelling van belastingen, maar wel in het bieden van ruimte om bijvoorbeeld grotere terrassen te zetten.

Het zal er vooral op aankomen om bedrijven ruimte te geven, letterlijk en figuurlijk, door voluit de kaart te trekken van innovatie en duurzaamheid.

We hebben 1,4 miljoen EUR vrijgemaakt voor een economisch relancebeleid. Het gaat enerzijds om nieuwe middelen en anderzijds om herbestemming van eerder vastgelegde budgetten. Er is ook ongeveer 6 miljoen EUR aan kwijtgescholden belastingen.

Om starters nog meer te ondersteunen voorzien we extra middelen voor begeleiding. We maken tevens werk van zogenaamde doorzetterscontracten.

Doorzetten moeten ze ook doen in de cultuursector. Maar ze doen dat niet alleen, de schepen van Cultuur heeft niet stil gezeten, integendeel.

Er is de verlenging van het Van Eyck-jaar, Bijloke Wonderland, de Openluchtconcerten van De Centrale, ‘Jan Hoet te voet’ en de originele zomercinema van Film Fest.

We kunnen stilaan ook al wat lessen trekken uit de aanpak van de eerste golf. Elke overheid is hier momenteel mee bezig. Uit de eerste evaluaties leren we alvast: wees snel en doortastend. En communiceer helder.

Ik kan met de hand op het hart zeggen dat dit stadsbestuur hier alvast in geslaagd is. We herinneren ons nog de originele slogans zoals ‘In Gent gaan we er niet bij zitten’, of ‘zo gaat het goed, zo gaat het beter op anderhalve meter’! Ik wil hier toch eens een pluim steken op de hoed van de dienst communicatie. Ze schonken ons een glimlach in donkere tijden.

Collega’s,

Terug naar de cijfers. Het ziet er naar uit dat we nog enkele jaren zullen kunnen ‘genieten’ van een reële negatieve rente. Dat betekent dat we verder kunnen, mogen en moeten investeren. Maar wel zeer gericht.

De prioriteit van de investeringen moet gaan naar die projecten die in de toekomst zullen renderen, zowel financieel als maatschappelijk: publieke ruimte, onderwijs, klimaatneutraliteit, cultuur en welzijn. Tegelijk moeten we ook zorgen voor private of gemengde projecten, die op termijn extra inkomsten opleveren, zoals The Loop, Oude Dokken of Gent Sint-Pieters.

In een crisissituatie moet je als overheid, in tegenstelling tot wat gezinnen en bedrijven doen, alle registers opentrekken, ook al betekent dit dat je tijdelijk een financiële klap incasseert. Dit is niet erg, zolang er geen ondoordachte uitgaven gebeuren die het budget voor tientallen jaren blijven belasten.

Over de schuldgraad van onze stad is hier vanavond al heel wat gezegd. En die is stevig, laat ons eerlijk zijn. De grenzen van ons financieel kader, de Gentse variant van de ‘schuldenbremse’ die in de vorige legislatuur werd ingevoerd, zijn bereikt. Vandaag kunnen we ons dit permitteren, dankzij de lage rente. Deze lage rente vastklikken op lange termijn is dan ook de boodschap.

Gent heeft een goede en lange traditie om overschotten te creëren op de exploitatie. De komende jaren zal het nodig zijn om op de recurrente exploitatie-uitgaven, zoals personeels- en werkingskosten, elke euro drie keer om te draaien en geen ondoordachte beslissingen te nemen.

Meer dan ooit moeten we dus waakzaam blijven voor maatregelen die op het eerste gehoor goed klinken, maar geen impact hebben op het bestrijden van de crisis en integendeel de schaarse middelen opsouperen. Koken kost geld, maar we gaan niet de eettafel en de stoelen opstoken om de stoof te laten branden.

Voorzichtigheid, gematigdheid, vastberadenheid maar vooral doelmatigheid zijn voor ons dus de sleutelwoorden voor een gedegen financieel beleid op de lange termijn. We zullen hier vanuit onze fractie ook de komende jaren streng blijven over waken.

Collega’s, wanneer deze ploeg anderhalf jaar geleden uit de startblokken schoot,  onder leiding van onze Mathias, ontstond er niet alleen een coalitie met het hoofd, maar ook met een hart.

Een coalitie met een sterk bestuursakkoord, maar ook met veel ambitie, goesting en grinta om er iets moois van te maken.

Een positief project, met de Gentse RRRR – ik kan dat niet zo goed als onze burgemeester 😊. 

En zelfs al worden we vandaag geconfronteerd met dit vuile Corona beestje, dan nog blijven we als Gentenaar het hoofd trots omhoog houden.  Een beetje neute mag, maar we gaan nie pleuije.

Ik dank u.