Senaat wil de Belgische staatsstructuur evalueren met de Kamer
We blijven werken aan een beter België. De Senaat keurde zonet een initiatief goed, waarbij we de Kamer uitnodigen om samen de Belgische staatsstructuur te evalueren. We beginnen nog niet aan een zevende staatshervorming, maar gaan wel op zoek naar de problemen in ons land en kijken hoe we ze kunnen oplossen.
Volgens het voorstel zullen veertien leden van de Kamer en veertien leden van de Senaat, onder het voorzitterschap van Eliane Tillieux en mezelf, alle staatshervormingen sinds 1970 evalueren, en een objectief onderzoek voeren om de bevoegdheidsverdeling, de werking van de instellingen en de samenwerking tussen de federale en regionale overheden efficiënter en effectiever te maken. Het is niet de bedoeling politieke onderhandelingen over een zevende staatshervorming op te starten, maar wel om suggesties te doen voor beter werkende structuren.
Het federaal regeerakkoord van de regering-De Croo stelt voorop om tijdens haar legislatuur te werken aan de modernisering, de verhoging van de efficiëntie en de verdieping van de democratische beginselen van onze staatsstructuren. De politieke vertegenwoordigers betrekken moet daar dus aan bijdragen.
De gemengde commissie, die paritair samengesteld wordt en waar alle parlementen van het land in vertegenwoordigd moeten zijn via de delegatie van de Senaat, wil een objectieve inventaris maken van de knelpunten in de bevoegdheidsverdeling tussen de federale staat en de deelstaten. Ze zal bekijken welke overheid het best is uitgerust om een bepaalde bevoegdheid uit te oefenen en wil concrete voorstellen doen om deze knelpunten op te lossen. Door de staatshervormingen sinds 1970 op deze manier te evalueren hopen we homogene bevoegdheden mogelijk te maken en een efficiëntere en effectievere dienstverlening aan de burger te bieden.
Het is niet de bedoeling om een blauwdruk van zo’n staatshervorming te maken. Het is belangrijk om eerst de eventuele gebreken binnen de federale structuren op te sporen en alle parlementen, zowel de regionale als de federale, te betrekken bij die oefening.
Ons land zit complex in elkaar ineen, en elke oefening om de werking van onze instellingen te vereenvoudigen of te moderniseren zal aan alle geledingen van ons land raken. Ik ben daarom blij dat in het voorstel alle parlementen hun ervaringen, ideeën en suggesties kunnen delen in deze commissie. We willen geen herhaling van de zesde staatshervorming die ons land 541 dagen lang lam heeft gelegd. Een goede voorbereiding wordt cruciaal om overeenstemming te vinden tussen de gemeenschappen, de gewesten en het federale niveau.
Zo’n gemengde parlementaire commissie is geen unicum. Zowel in de voorbereiding van het Sint-Michielsakkoord (1989-1990), bij de evaluatie van de nieuwe federale structuren tussen 1995 en 1999 en rond de kwestie van de federale kieskring in de legislatuur 2010-2014 werd de formule of een variant erop gebruikt.
De Senaat huisvest het Kenniscentrum voor de Institutionele Aangelegenheden, waar de evolutie van onze staatsstructuren opgevolgd wordt. Dit initiatief van de Senaat kadert daarin en moet wel nog goedgekeurd worden in de Kamer voor de werkzaamheden kunnen beginnen. De besprekingen zullen daarna plaatsvinden in de Senaat.
We zullen allemaal samen werk moeten maken van een goed geoliede en slagkrachtige staatsstructuur. Ik ben blij dat we via de Senaat de deelstaten kunnen betrekken. De gemengde commissie wil tegen december 2021 haar verslag met vaststellingen en aanbevelingen indienen.
